Nguồn vốn trọng điểm cho phát triển vùng cao

Tại Kỳ họp thứ 2 - kỳ họp thường lệ giữa năm 2025, HĐND tỉnh Lâm Đồng đã thông qua nghị quyết phân bổ gần 300 tỷ đồng từ ngân sách nhà nước cho Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đây là bước đi chiến lược nhằm tạo nền tảng hạ tầng, sinh kế và thương mại cho khu vực vốn còn nhiều khó khăn này.

Theo nghị quyết, tổng số vốn hơn 292 tỷ đồng, trong đó hơn 254 tỷ đồng là ngân sách Trung ương hỗ trợ, còn lại là nguồn đối ứng từ địa phương. Cách phân bổ bám sát quy định, bảo đảm tỷ lệ vốn đối ứng tối thiểu 15% và tạo điều kiện chủ động cho địa phương trong xây dựng các dự án ưu tiên.

Nguồn vốn được thiết kế linh hoạt với gần 84 tỷ đồng dành cho cấp tỉnh thực hiện các dự án trọng điểm như hạ tầng giao thông, cấp nước sinh hoạt, trường học và y tế; hơn 153 tỷ đồng phân bổ trực tiếp đến các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số để triển khai mô hình sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản và nâng cao thu nhập. Cách phân tầng này nhằm bảo đảm vừa có định hướng chung vừa phát huy vai trò chủ động của cơ sở, giúp dòng vốn đến đúng nhu cầu thực tiễn.

Điểm đáng chú ý là nghị quyết lần này đồng thời rà soát và bãi bỏ các văn bản cũ không còn phù hợp, nhất là các quyết định phân bổ giai đoạn 2022-2023, nhằm tạo sự minh bạch và đồng bộ trong quản lý nguồn vốn. Với cơ chế công khai, tiêu chí rõ ràng, tỉnh kỳ vọng đẩy nhanh tiến độ giải ngân, hạn chế tình trạng vốn đọng và nâng cao hiệu quả đầu tư.

Thúc đẩy thương mại vùng dân tộc thiểu số

Cùng với hạ tầng, thương mại được xem là chìa khóa để biến tiềm năng vùng dân tộc thiểu số thành động lực tăng trưởng. Những năm gần đây, Lâm Đồng đã chứng kiến nhiều thay đổi tích cực nhờ chính sách hỗ trợ sản xuất - tiêu thụ sản phẩm vùng cao.

Theo đó, Sở Công Thương Lâm Đồng đã triển khai nhiều giải pháp kết nối cung cầu tiêu thụ sản phẩm. Nhiều sản phẩm địa phương đã được tham gia các sự kiện xúc tiến thương mại để quảng bá thương hiệu và tiếp cận với người tiêu dùng. Nhờ đó, những sản phẩm thế mạnh như cà phê Arabica Lạc Dương, hồng Đà Lạt, hạt mắc ca hay dâu tằm đã được liên kết với doanh nghiệp thu mua và hệ thống siêu thị, bước đầu mở rộng ra thị trường xuất khẩu. Nhiều mô hình HTX dân tộc thiểu số được hỗ trợ cải tiến kỹ thuật, bao bì, truy xuất nguồn gốc, tạo ra chuỗi giá trị gia tăng rõ rệt.

Sự thành công không chỉ ở việc sản phẩm tìm được đầu ra ổn định mà còn ở việc hình thành tư duy kinh tế hàng hóa cho người dân. Từ chỗ sản xuất nhỏ lẻ, tự cung tự cấp, nhiều hộ dân đã biết liên kết với doanh nghiệp, áp dụng quy trình canh tác bền vững để đáp ứng yêu cầu thị trường. Một số xã vùng sâu đã thử nghiệm bán hàng qua sàn thương mại điện tử, livestream giới thiệu đặc sản địa phương, bước đầu tạo ra nguồn thu mới. Chính sự thay đổi này giúp vùng đồng bào dần thoát khỏi tư duy sản xuất manh mún, tiến tới kinh tế thị trường hiện đại.

Nguồn vốn gần 300 tỷ đồng trong năm 2025 sẽ tiếp sức mạnh mẽ cho quá trình này. Khi hạ tầng giao thông, kho lưu trữ, chợ đầu mối và hệ thống logistics được hoàn thiện, chi phí vận chuyển giảm, khả năng kết nối với thị trường tăng lên. Đây chính là nền tảng để sản phẩm vùng cao bước ra khỏi phạm vi địa phương, hướng tới thương hiệu quốc gia và quốc tế.

Việc đầu tư gần 300 tỷ đồng không chỉ là giải pháp ngắn hạn mà là bước khởi đầu cho tầm nhìn dài hạn về phát triển vùng dân tộc thiểu số. Điểm nhấn của chương trình là kết hợp đầu tư cơ sở hạ tầng với xây dựng sinh kế lâu dài, đào tạo nghề, chuyển giao kỹ thuật và hỗ trợ thị trường đầu ra. Lâm Đồng đặt mục tiêu không chỉ giảm nghèo mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm vùng cao, biến đồng bào dân tộc thiểu số thành chủ thể trong chuỗi giá trị.

Tỉnh cũng yêu cầu các địa phương rà soát dữ liệu hộ nghèo, phân nhóm đối tượng để hỗ trợ tập trung, tránh dàn trải vốn. Điều này giúp chuyển trọng tâm từ hỗ trợ rải rác sang đầu tư chiều sâu, tạo hiệu quả bền vững. Đặc biệt, sự phối hợp giữa Sở Công Thương, Ban Dân tộc và UBND các huyện sẽ được tăng cường để đồng bộ chính sách sản xuất với xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường trong và ngoài nước.

Trong lĩnh vực Công Thương, Lâm Đồng xác định cần đẩy mạnh quảng bá sản phẩm vùng dân tộc thiểu số thông qua các hội chợ, kết nối với siêu thị, doanh nghiệp chế biến và hệ thống sàn thương mại điện tử. Đồng thời, khuyến khích mô hình liên kết HTX - doanh nghiệp –- hộ dân để tạo sức cạnh tranh, giúp sản phẩm không chỉ dừng ở mức đặc sản địa phương mà trở thành thương hiệu có giá trị cao.

Nghị quyết phân bổ gần 300 tỷ đồng cho chương trình phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2025 là bước đi chiến lược của Lâm Đồng. Khi nguồn vốn được triển khai đúng trọng tâm và kết hợp với phát triển thương mại vùng cao, nó không chỉ cải thiện hạ tầng và đời sống trước mắt mà còn tạo nền tảng cho sự bứt phá dài hạn. Thành công sẽ đến khi mỗi đồng vốn được chuyển hóa thành con đường, trường học, sản phẩm thương mại và cơ hội sinh kế bền vững cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số.