Giảm nghèo hiệu quả từ chính sách khuyến công

Giảm nghèo bền vững là một trong số chủ trương lớn, mang tính nhân văn sâu sắc của Đảng, Chính phủ. Chủ trương này đã và đang được các Bộ ngành, địa phương trên cả nước nỗ lực thực hiện và đạt những kết quả đáng ghi nhận.

Riêng Bộ Công Thương, với ưu thế có hệ thống chính sách hỗ trợ phát triển thương mại và công nghiệp sâu rộng, thích hợp với mục tiêu lấy phát triển kinh tế là trọng tâm để giảm nghèo bền vững; triển khai các dự án nhằm hình thành vùng sản xuất tạo động lực phát triển.

Đặc biệt, chính sách khuyến công với đối tượng thụ hưởng là các cơ sở sản xuất công nghiệp- tiểu thủ công nghiệp hỗ trợ đổi mới mô hình tổ chức sản xuất từ đó nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng doanh thu và lợi nhuận dần thoát nghèo bền vững.

Nói về chính sách này, ông Dương Quốc Trịnh- Phó Cục trưởng Cục Công Thương địa phương cho hay, khuyến công là chính sách lớn của Nhà nước về khuyến khích phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp ở khu vực nông thôn, miền núi trong đó bao gồm nhiều nội dung, như: Hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật mới, sản xuất sản phẩm mới; ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất, nâng cao năng lực cho các cơ sở công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp…

Riêng với khu vực miền núi, nguồn kinh phí khuyến công hỗ trợ các cơ sở công nghiệp công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp chủ yếu tập trung tại các khu vực như vùng Trung du miền núi phía Bắc, Tây Nguyên, cụ thể như: Yên Bái, Hà Giang, Phú Thọ, Kon Tum, Lâm Đồng… Trong giai đoạn 5 năm trở lại đây, mức hỗ trợ kinh phí khuyến công cho khu vực này ngày càng tăng, một số nội dung hoạt động có mức chi áp dụng hệ số ưu tiên so với các địa bàn khác.

Từ chính sách chung, các tỉnh đã linh hoạt triển khai đề án, chương trình khuyến công phù hợp với đặc thù địa phương nhằm phát huy tối đa hiệu quả nguồn kinh phí hỗ trợ, đồng thời tạo sức bật cho cơ sở sản xuất.

Lạng Sơn là một điển hình, ông Nguyễn Trọng Nghĩa- Phó Giám đốc Sở Công Thương Lạng Sơn cho hay: Khuyến công là công cụ hữu hiệu giúp nâng cao năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm của các cơ sở công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp. Kinh phí khuyến công như khoản đầu tư mồi giúp các cơ sở mạnh dạn đầu tư máy móc thiết bị, chuyển giao công nghệ, đổi mới công nghệ và giảm bớt khó khăn về tài chính trong quá trình thực hiện đầu tư, sản xuất.

Theo thống kê, giai đoạn từ năm 2018-2022 Lạng Sơn đã tổ chức thực hiện và nghiệm thu 48 đề án khuyến công, tổng số kinh phí trên 38,2 tỷ đồng. Trong đó, vốn nhà nước bỏ ra 7,76 tỷ đồng, vốn thu hút từ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh trên 30 tỷ đồng. Như vậy, 1 đồng tiền vốn nhà nước bỏ ra khuyến công Lạng Sơn thu hút được 3,9 đồng vốn đối ứng từ các đối tượng thụ hưởng.

Tương tự Lạng Sơn, công tác khuyến công tại các địa phương khu vực Trung du và miền núi khác như Tuyên Quang, Bắc Giang, Điện Biên, Lào Cai… cũng đã được Bộ Công Thương đặc biệt chú trọng. Công tác khuyến công tại những địa phương này ngày một đi vào chiều sâu. Hiệu quả được xem xét đến từng đề án, đối tượng thụ hưởng giúp công tác khuyến công ngày một được tin tưởng, được lan toả và nhân rộng.

Là một trong những đối tượng được thụ hưởng chính sách khuyến công trong đầu tư ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất, Hợp tác xã mỳ (HTX) Chũ Bắc Giang Tùng Chi đã làm một cuộc cách mạng về sản xuất, trở thành đơn vị sản xuất mỳ chũ có tiếng tại khu vực miền núi Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang.

Năm 2020, HTX Chũ Bắc Giang Tùng Chi (xã Nam Dương, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang) được hỗ trợ kinh phí để đầu tư ứng dụng 1 máy tráng sấy liên hoàn. Thiết bị được thiết kế dựa trên nguyên lý đảo chuyền gió, giúp cho quá trình khô của các xe bánh tráng ở các vị trí khác nhau đồng đều hơn và giảm bớt hiện tượng nứt gãy do tốc độ sấy quá cao.

Hiệu quả hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị vào sản xuất tại HTX Mỳ Chũ Bắc Giang Tùng Chi không chỉ giúp nâng cao năng suất, giúp sản phẩm vươn ra thị trường xuất khẩu mà còn là điển hình giúp các HTX, doanh nghiệp trong Hội sản xuất và tiêu thụ mỳ Chũ - Lục Ngạn biết và tìm tới chính sách khuyến công để được hỗ trợ.

Qua thực tế triển khai cho thấy, đối tượng và nội dung hỗ trợ của chính sách khuyến công tuy không mang quy mô quá lớn, tác động nhanh và mạnh nhưng hiệu quả đạt bền bỉ và chắc chắn, phù hợp với sản xuất công nghiệp- tiểu thủ công nghiệp ở khu vực nông thôn, miền núi.

Chính sách khuyến công theo Nghị định số 45/2012/NĐ-CP của Chính phủ về đã được đưa vào thực thi hơn 10 năm. Trong giai đoạn từ nay đến 2025, hoạt động khuyến công tiếp tục thực hiện theo Quyết định số 1881/QĐ-TTg với các mục tiêu cụ thể nhằm tạo động lực cho phát triển công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp.

Ngoài ra, các địa phương tiếp tục huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực, thúc đẩy phát triển sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp; khuyến khích chuyển giao, ứng dụng khoa học công nghệ, sản xuất sạch hơn hướng đến mục tiêu tăng trưởng xanh, phát triển bền vững; thúc đẩy hoạt động kết nối giao thương các sản phẩm công nghiệp nông thôn và hình thành các sản phẩm, nhóm sản phẩm có sức cạnh tranh cao; tăng tỷ trọng chế biến sâu, chế biến tinh trong các sản phẩm công nghiệp chế biến nông lâm thủy sản, gia tăng giá trị và nâng hàm lượng công nghệ cao trong các sản phẩm công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp.