Chuyển đổi cây trồng mở lối thoát nghèo

Thời gian qua, nhiều hộ dân ở các xã phía Tây tỉnh Quảng Ngãi đã triển khai tốt việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người dân. Đến nay, các địa phương khuyến khích người dân chuyển đổi các loại cây trồng như cà phê, cao su, cây ăn quả, mắc ca… nhờ đó mang đến giá trị kinh tế cao.

Ông A Lăng, người dân ở xã Rời Kơi cho biết, trước đây gia đình ông có hơn 1ha đất trồng bời lời nhưng thu nhập rất thấp, cuộc sống luôn thiếu thốn. Từ khi được chính quyền địa phương hướng dẫn chuyển đổi sang trồng sầu riêng, mắc ca, đồng thời hỗ trợ kỹ thuật canh tác và lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm, vườn cây của ông phát triển xanh tốt, cho hiệu quả rõ rệt.

“Trước kia, kinh tế gia đình luôn rơi vào cảnh khó khăn. Nhưng nay cuộc sống đã khấm khá hơn, không chỉ đủ ăn mà còn có hy vọng làm giàu từ cây trồng chủ lực”, ông A Lăng phấn khởi chia sẻ.

Tương tự, chị Y Hòa, ở xã Đăk Môn cho biết, những năm gần đây, gia đình đã mạnh dạn chuyển đổi những diện tích kém hiệu quả sang trồng cây có giá trị kinh tế cao hơn. Ngoài một số diện tích đã chuyển đổi, gia đình chị chuyển đổi tiếp 1 ha đất trồng mì bạc màu, năng suất thấp sang trồng cây mắc ca.

“Nhờ mạnh dạn chuyển đổi diện tích kém hiệu quả sang trồng các loại cây cho giá trị, kinh tế gia đình ngày càng khấm khá hơn”, chị Y Hòa chia sẻ.

Trong khi đó, xã Măng Đen có nhiều tiềm năng để phát triển cây cà phê xứ lạnh. Địa phương này vừa đẩy mạnh phát triển du lịch, vừa chuyển đổi và mở rộng diện tích cà phê xứ lạnh, coi đây là hướng đi quan trọng giúp người dân giảm nghèo, vươn lên làm giàu.

Đến nay, trên địa bàn xã này có 672ha cây cà phê xứ lạnh, đạt hơn 90% kế hoạch. Năm 2025, xã Măng Đen được giao chỉ tiêu trồng 740ha cà phê; trong đó trồng mới 214 ha. Trong 8 tháng đầu năm 2025, toàn xã đã trồng mới 150ha, đạt hơn 70% kế hoạch.

Lãnh đạo UBND xã Măng Đen cho biết, thời gian qua, xã đã phối hợp triển khai cấp giống cà phê cho 151 hộ dân tham gia “Dự án hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng cây cà phê” và “Dự án hỗ trợ sản xuất theo chuỗi giá trị” thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững với 122.580 cây, tương đương diện tích 22,7ha và 10.000 cây tương đương với diện tích 2ha cho 7 hộ dân tại thôn Kon Chênh.

Hiện nhân dân các thôn đang tiếp tục xuống giống trồng mới và chăm sóc diện tích cà phê đã trồng những năm trước đảm bảo cho cây sinh trưởng và phát triển tốt.

Đáng chú ý, trên địa bàn xã hiện có 225ha cà phê xứ lạnh đã cho thu hoạch với năng suất trung bình 15,8 ta/ha, sản lượng 878,9 tấn.

Các sản phẩm cà phê xứ lạnh trên địa bàn xã đã được cục sở hữu trí tuệ (Bộ khoa học công nghệ) cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu số 383666 (Cà phê xứ lạnh Kon Tum ARABICA C0FFEE). Hiện một số công ty, hợp tác xã, tiểu thương đứng ra tổ chức thu mua cà phê để cấp cho thị trường chế biến.

Bứt phá cho nông nghiệp Quảng Ngãi

Bà Y Ngọc, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Ngãi cho biết, tỉnh Quảng Ngãi với khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp giúp ngành nông nghiệp công nghệ cao có điều kiện phát triển mạnh mẽ; không gian phát triển được mở rộng và hệ sinh thái đa dạng, không gian phát triển cho lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của tỉnh đã được mở rộng và chờ đợi sự bứt phá.

Các sản phẩm chủ lực như cà phê, rau, củ, quả và dược liệu đang được nhiều doanh nghiệp đầu tư, phát triển với nhiều mô hình sản xuất theo hướng nông nghiệp sinh thái như mô hình sản xuất cà phê theo chuỗi giá trị có chứng nhận VietGAP (134ha), mô hình sản xuất sầu riêng theo hướng hữu cơ (33ha), mô hình trồng cây ăn trái tổng hợp sầu riêng, mít, ổi, mận... theo tiêu chuẩn VietGAP (4ha), đã mang lại giá trị sản phẩm tăng gấp 1,5 lần - 2 lần.

Đến nay, tỉnh đã công nhận được 2 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (Vùng sản xuất cà phê Đăk Hà và Vùng sản xuất rau củ quả Măng Đen - Kon Plông), 7 doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Đồng thời đã xác định được 10 vùng có tiềm năng hình thành vùng sản xuất tập trung, ứng dụng công nghệ cao, tiếp tục triển khai đánh giá, hỗ trợ hơn 1.000ha cà phê vối, 1.200ha cây ăn quả và 50ha rau, củ, quả.

Đặc biệt là 2.800ha dược liệu tại xã Măng Ri, trong đó có sâm Ngọc Linh là dược liệu quý và có giá trị thương mại rất lớn đang được nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh quan tâm đầu tư, khai thác…

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi cho biết, trong thời gian tới, tỉnh sẽ tập trung đầu tư, khuyến khích ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp ở khu vực miền núi (cà phê, rau, củ, quả, dược liệu) và nuôi trồng, đánh bắt thủy sản ở khu vực biển; thúc đẩy mô hình nông lâm ngư nông kết hợp; tận dụng tối đa phụ phẩm nông nghiệp để sản xuất phân bón hữu cơ và thức ăn chăn nuôi để giảm phát thải và ô nhiễm.

Ngoài ra, chế biến sâu và đa dạng hóa sản phẩm để nâng cao giá trị gia tăng của nông sản (Các sản phẩm chế biến từ sâm Ngọc Linh, cà phê, cây ăn quả, mía…) và các loại hải sản ngày càng đa dạng sản phẩm giúp tạo ra các sản phẩm độc đáo mang bản sắc của Quảng Ngãi (Tỏi Lý Sơn, Cà phê Măng Đen, Sâm Ngọc Linh…).

Nhiều địa phương ở phía Tây Quảng Ngãi chủ yếu đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, đời sống trước đây chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp truyền thống với các loại cây trồng kém hiệu quả.

Song những năm gần đây, nhờ sự định hướng của chính quyền và sự hỗ trợ từ các chương trình khuyến nông, hàng trăm hộ dân đã mạnh dạn chuyển đổi sang trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao.