Homestay: “Ngôi nhà thứ hai” giữa đại ngàn

Tọa lạc tại xã Hoành Mô, tỉnh Quảng Ninh, homestay Hương Hồi Quế đi vào hoạt động từ cuối năm 2024 đã nhanh chóng trở thành điểm đến yêu thích của du khách trong và ngoài nước. Với thiết kế hòa quyện thiên nhiên, lưng tựa núi, mặt hướng ruộng bậc thang, bao quanh là cây cối và thác Khe Tiền róc rách, nơi đây như một bản tình ca yên bình giữa núi rừng.

Không gian nghỉ dưỡng tại homestay được đầu tư bài bản: Các phòng đơn, phòng tập thể tiện nghi, đạt tiêu chuẩn 3 sao, cửa sổ lớn đón nắng và khung cảnh thơ mộng bản làng. Khu sinh hoạt chung là điểm nhấn đầy bản sắc, với quầy bar mô phỏng chuồng trâu truyền thống của người Dao, bàn ghế gỗ mộc mạc, ô lợp rơm và vườn rau xanh mướt bên hiên nhà.

Anh Dường Phúc Thím, chủ homestay chia sẻ: “Du khách đến xã Hoành Mô không chỉ để ngắm cảnh mà còn muốn sống trong văn hóa bản địa. Tôi muốn homestay của mình trở thành ngôi nhà ấm cúng, lưu giữ những giá trị truyền thống của người Dao. Khi đến đây, du khách được xem trình diễn văn hóa dân tộc, thưởng thức món ăn truyền thống của người Dao Thanh Phán, trekking xuyên rừng, tham quan cuộc sống của người dân bản địa… Mỗi hoạt động đều mang lại giá trị kinh tế rõ rệt cho bà con”.

Cùng với homestay Hương Hồi Quế, mô hình Bình Liêu Farmstay của Hợp tác xã Hoa Bình Liêu là minh chứng rõ nét cho cách làm du lịch cộng đồng bài bản. Nằm giữa đồi hoa bốn mùa, với 10 căn nhà gỗ thiết kế hiện đại pha lẫn truyền thống, nơi đây không chỉ là chốn nghỉ dưỡng mà còn là “liều thuốc tinh thần” cho du khách muốn tìm về sự an yên.

Du khách đến đây không chỉ thưởng ngoạn cảnh đẹp, mà còn được trải nghiệm ngâm chân bằng lá thuốc người Dao, dùng bữa với thực phẩm sạch, tươi ngon do chính người dân nuôi trồng. Không gian sống, văn hóa, ẩm thực… tất cả hòa quyện thành sản phẩm du lịch độc đáo, vừa giữ gìn bản sắc, vừa tạo nguồn thu ổn định cho người dân.

Làm homestay để làm giàu trên chính mảnh đất mình sống

Anh Lý Hồng Công, người Dao ở thôn Bản Chuồng, xã Lục Hồn, tỉnh Quảng Ninh là một trong những người tiên phong đầu tư làm du lịch homestay. Năm 2021, với số vốn hơn 1 tỷ đồng, anh đã cải tạo nhà ở thành nơi đón khách. Dù còn mộc mạc, nhưng homestay của anh hầu như luôn kín phòng vào dịp cuối tuần.

“Nhờ làm du lịch, thu nhập của gia đình tôi đã ổn định hơn rất nhiều. Mỗi tháng có thể thu về vài chục triệu đồng từ lưu trú và dịch vụ ăn uống. Thực phẩm đều do nhà tự trồng, nuôi nên vừa đảm bảo chất lượng, vừa tạo giá trị cho du khách. Có thêm thu nhập, gia đình có thể đầu tư thêm cơ sở vật chất, nâng cao dịch vụ và mở rộng kinh doanh” - anh Công chia sẻ.

Không chỉ riêng anh Công, nhiều hộ dân tại các xã như Hoành Mô, Lục Hồn, Bình Liêu… cũng đang tích cực tham gia vào hoạt động du lịch với các homestay như Sông Moóc House, A Dào, Hoằng Sằn, Hồng Đông, Hoa Sở, Hải Oanh… Mỗi homestay là một câu chuyện văn hóa, được kể bằng kiến trúc, ẩm thực và cách đón khách nồng hậu của người vùng cao.

Chính quyền địa phương đồng hành cùng người dân

Nhận thức rõ vai trò của du lịch cộng đồng trong xóa đói giảm nghèo, chính quyền xã Bình Liêu đã có nhiều chính sách hỗ trợ phát triển homestay như hướng dẫn kỹ thuật xây dựng, đào tạo nghiệp vụ du lịch, hỗ trợ vốn vay, quảng bá xúc tiến...

Ông Nguyễn Thế Minh, Bí thư Đảng ủy xã Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Phát triển du lịch cộng đồng là hướng đi phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Chúng tôi đang tập trung phát triển hạ tầng, nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch gắn với bản sắc văn hóa dân tộc. Việc người dân trực tiếp làm du lịch không chỉ tạo việc làm, tăng thu nhập mà còn giúp bảo tồn văn hóa truyền thống, gìn giữ môi trường sống”.

Không còn là giấc mơ xa vời, du lịch cộng đồng với mô hình homestay đang hiện thực hóa khát vọng thoát nghèo của nhiều hộ dân vùng cao tại tỉnh Quảng Ninh. Khi người dân chính là chủ thể làm du lịch, là người kể câu chuyện văn hóa của chính mình, thì mỗi homestay không chỉ là nơi lưu trú, mà còn là một “cầu nối” phát triển kinh tế, văn hóa và cộng đồng.

Hiện nay, trên địa bàn các xã Bình Liêu, Lục Hồn, Hoành Mô, tỉnh Quảng Ninh có gần 100 cơ sở lưu trú, trong đó có khoảng 20 homestay, công suất phục vụ khoảng 1.500 người. Cùng với các khách sạn hiện đại, hệ thống lưu trú tại các xã vùng cao trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đang ngày càng hoàn thiện để đáp ứng nhu cầu du khách trong nước và quốc tế.