Dâu tây Sơn La: Từ nương rẫy đồng bào đến 'bàn tiệc' năm châu

Từ bàn tay của bà con đồng bào Sơn La, trái dâu tây đã bén rễ "vựa trái cây" miền Bắc, trở thành một sản phẩm chủ lực có giá trị cao, tràn đầy cơ hội xuất khẩu.
Lan Phương
Lần đầu tiên, trái dâu tây Sơn La được quảng bá đến người tiêu dùng Thủ đôDâu tây Mộc Châu ngập chợ, giá rẻDâu tây Sơn La cất cánh cùng Vietnam Airlines

Tiêu thụ tốt, giá trị cao

Theo thông tin mới nhất từ UBND tỉnh Sơn La, niên vụ dâu tây năm 2024 - 2025 diện tích dâu tây toàn tỉnh đạt 743,2 ha, sản lượng dự kiến hơn 9.369 tấn. Với giá bán trung bình từ 80.000 - 250.000 đồng/kg, trị giá dâu tây tỉnh Sơn La đã tiêu thụ từ đầu vụ đến giữa tháng 3 đạt khoảng 770 tỷ đồng.

Kết quả này có được nhờ nỗ lực của lãnh đạo địa phương trong việc chỉ đạo sản xuất an toàn, đồng thời xúc tiến để đưa sản phẩm đến được với nhiều kênh tiêu thụ khác nhau.

Sơn La, vùng đất cao nguyên nằm ở phía Tây Bắc Việt Nam, từ lâu đã nổi danh với những sản phẩm nông sản chất lượng cao như chè, cà phê và mận hậu. Nhưng những năm gần đây, một cái tên mới đang dần khẳng định vị thế trên bản đồ nông sản Việt Nam – dâu tây Sơn La. Nhờ khí hậu mát mẻ quanh năm, thổ nhưỡng giàu dinh dưỡng và sự tận tụy của bà con nông dân, dâu tây Sơn La có trái to đều, quả mọng, có vị ngọt đậm và hương vị thơm ngon đặc trưng.

Đáng chú ý, phần lớn người trồng dâu tây ở Sơn La là đồng bào dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao. Việc trồng dâu không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho bà con mà còn giúp nâng cao đời sống, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương. Nhờ sự hỗ trợ từ chính quyền và các tổ chức phi chính phủ, người dân đã tiếp cận được các phương pháp canh tác tiên tiến, từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng diện tích trồng dâu. Dâu tây Sơn La không chỉ trở thành niềm tự hào của địa phương mà còn có tiềm năng vươn xa trên thị trường trong và ngoài nước.

Khởi hành đưa trái dâu tây lên các chuyến bay (Ảnh: Anh Tuấn)

Tại lễ khởi hành đưa dâu tây Sơn La lên các chuyến bay của Vietnam Airlines diễn ra vào giữa tháng 2/2025, ông Nguyễn Thành Công, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La tự hào chia sẻ, dâu tây là một trong những sản phẩm mang lại giá trị cao cho bà con Sơn La – nơi có đến trên 83% là đồng bào dân tộc thiểu số.

Để sản phẩm chinh phục được người tiêu dùng, hoạt động sản xuất được bà con đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn: sử dụng phân bón hữu cơ, không có mầm bệnh, không có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, được chiếu xạ chống ký sinh trùng, có chứng chỉ an toàn thực phẩm của cơ quan có thẩm quyền và có nguồn gốc xuất xứ, đảm bảo chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm, các điều kiện của thị trường trong nước và xuất khẩu. Ngoài việc tiêu thụ sản phẩm quả tươi, sản phẩm còn được các doanh nghiệp thu mua và chế biến thành các sản phẩm khác như: mứt dâu tây, dâu tây sấy dẻo, sấy khô, siro dâu tây...

Dâu tây là sản phẩm giá trị của bà con đồng bào dân tộc thiểu số Sơn La (Ảnh: Chimi Farm)

Việc dâu tây Sơn La được trở thành suất ăn của khách trên từng chuyến bay Vietnam Airlines là cơ hội tiếp tục khẳng định chất lượng, thương hiệu cho sản phẩm nông sản của tỉnh; dịp quảng bá giới thiệu nông sản Sơn La nói riêng, nông sản Việt Nam nói chung đến với bạn bè trên thế giới.

Trong cuộc trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cho biết, những năm gần đây, Sơn La đã trở thành một trong những biểu tượng thành công trong xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu cho nông sản. Cách làm bài bản và sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo địa phương thông qua việc trực tiếp mang sản phẩm đến các địa phương, thậm chí ra nước ngoài quảng bá đã giúp sản phẩm ngày càng được người tiêu dùng biết đến.

“Nông sản Sơn La nói chung có chất lượng tốt, sản lượng ổn định. Nếu tiếp tục triển khai các giải pháp xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu bài bản, nông sản Sơn La sẽ không chỉ tiêu thụ tốt ở nội địa mà còn có thể chinh phục thị trường quốc tế tốt hơn”, chuyên gia Nguyễn Minh Phong chia sẻ.

Đa dạng kênh tiêu thụ sản phẩm

Không chỉ tiêu thụ trên các chuyến bay của Vietnam Airlines, để đưa dâu tây Sơn La đến gần hơn với người tiêu dùng, các hợp tác xã và doanh nghiệp địa phương đã không ngừng đầu tư vào bao bì, nhãn mác chuyên nghiệp, chỉ dẫn địa lý rõ ràng nhằm tạo dựng dấu ấn riêng. Song song đó, việc quảng bá trên mạng xã hội, các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki, cùng sự xuất hiện tại các hội chợ nông sản lớn đã góp phần đưa hình ảnh dâu tây Sơn La đến với nhiều đối tượng khách hàng hơn.

Không chỉ dừng lại ở việc cung cấp sản phẩm, Sơn La đang tận dụng lợi thế thiên nhiên để phát triển mô hình du lịch nông nghiệp kết hợp trải nghiệm hái dâu. Những trang trại nổi tiếng như Happy Farm, Chimi Farm hay Hana Farm thu hút đông đảo du khách ghé thăm, tạo cơ hội để khách hàng tận tay hái và thưởng thức những trái dâu tươi ngon ngay tại vườn.

Phát triển du lịch gắn với trải nghiệm tại vườn dâu (Ảnh: Chimi Farm)

Bên cạnh đó, du khách còn có thể tham gia vào quy trình trồng, chăm sóc dâu và thưởng thức các món ăn chế biến từ dâu ngay tại trang trại. Đây không chỉ là một mô hình kinh doanh bền vững mà còn là cách truyền thông thương hiệu vô cùng hiệu quả, giúp nâng cao giá trị dâu tây Sơn La trên thị trường.

Dù sở hữu nhiều tiềm năng, dâu tây Sơn La vẫn phải đối mặt với không ít thách thức như sự cạnh tranh gay gắt từ dâu tây Đà Lạt, vấn đề bảo quản sau thu hoạch và tính mùa vụ của sản phẩm. Để khắc phục những rào cản này, Sơn La xác định sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng cho sản phẩm bằng những giải pháp như tiếp tục mở rộng diện tích canh tác theo tiêu chuẩn hữu cơ, kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất nhằm đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn cao nhất.

Bên cạnh đó, đầu tư vào hệ thống bảo quản lạnh, nghiên cứu thêm các phương pháp chế biến sâu để tăng thời gian bảo quản và đa dạng hóa sản phẩm. Tăng cường xúc tiến thương mại, tham gia các hội chợ quốc tế, hợp tác với hệ thống siêu thị lớn và các chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch để mở rộng kênh phân phối. Tỉnh cũng đã đăng ký bảo hộ nhãn hiệu "Dâu tây Sơn La", triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc nhằm bảo vệ thương hiệu khỏi hàng giả, hàng nhái.

Dâu tây Sơn La không chỉ là một sản phẩm nông nghiệp mà còn là biểu tượng của sự đổi mới và phát triển bền vững tại vùng Tây Bắc. Với chiến lược bài bản, sự hỗ trợ từ chính quyền và tâm huyết của người nông dân, dâu tây Sơn La đang dần khẳng định chỗ đứng vững chắc trên thị trường.

Trong tương lai, không chỉ giới hạn ở thị trường trong nước, dâu tây Sơn La đang xác định mục tiêu trở thành một trong những sản phẩm chủ lực xuất khẩu của Sơn La, bên cạnh nhiều loại nông sản đã “xuất ngoại” thành công như xoài, chanh leo, thanh long, nhãn…
Bình luận