Mỗi mùa thu hoạch, nông sản vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi lại rộn ràng hương sắc, từ những nương mận cổ thụ Mộc Châu đến vườn cà phê đỏ rực Tây Nguyên. Nhưng khi sản phẩm đã vào mùa rộ, bài toán tiêu thụ lại trở thành thách thức không nhỏ. Làm thế nào để trái ngọt vùng cao không bị chôn chân ở cửa ngõ thị trường? Câu trả lời đang nằm ở chính từ khóa: liên kết chuỗi.

Là tỉnh miền núi tiêu biểu trong việc xây dựng chuỗi liên kết cho sản phẩm, Sơn La đã vươn lên mạnh mẽ nhờ chính sách liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản. Việc chuyển đổi từ cây lương thực kém hiệu quả sang cây ăn quả, cùng với ứng dụng công nghệ và quy trình sản xuất VietGAP, GlobalGAP, đã giúp tỉnh định hình những vùng sản xuất hàng hóa rõ nét.

Kết quả này có được nhờ sự đồng bộ, thống nhất từ chính sách của tỉnh đến các địa phương. Theo đó, ngày 30/11/2015, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sơn La đã ban hành Thông báo kết luận số 121-TB/TU về một số chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc đến năm 2020 với mục tiêu, nhiệm vụ là chuyển mạnh diện tích trồng ngô, lúa nương, sắn trên đất dốc sang trồng cây ăn quả. Cả hệ thống chính trị tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện. Tỉnh ủy, HĐND tỉnh ban hành nhiều chủ trương, chính sách và lồng ghép các chương trình, dự án khuyến khích mở rộng diện tích cây ăn quả, ứng dụng công nghệ cao, sản xuất theo quy trình VietGAP, GlobalGAP, xây dựng thương hiệu, quảng bá, hỗ trợ tiêu thụ, xuất khẩu. Kết luận 121 đã trở thành nền tảng để Hội đồng nhân dân tỉnh cụ thể hóa bằng hàng loạt cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp hàng hóa.

Sự chỉ đạo xuyên suốt của địa phương đã tạo động lực cho doanh nghiệp tăng tốc đầu tư vào vùng dân tộc thiểu số Sơn La.

Từ năm 2015, với chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc, đến nay, Sơn La đã có 216 mã số vùng trồng và hàng chục cơ sở sơ chế, đóng gói đạt chuẩn xuất khẩu. Sự có mặt của các doanh nghiệp lớn như Doveco, Nafood, Phúc Sinh… đã giúp xây dựng được các chuỗi liên kết chặt chẽ từ sản xuất đến tiêu thụ. Nhờ đó, các sản phẩm như xoài, nhãn, mận hậu đã vào được chuỗi siêu thị lớn trong nước và xuất khẩu chính ngạch sang Nhật Bản, Trung Quốc, EU...