Vùng đất nhiều tiềm năng du lịch

Tháng 9, những thửa ruộng bậc thang uốn lượn quanh sườn núi, vàng óng trong ánh nắng ban mai, sương khói bảng lảng như một tấm lụa mềm mại trải dài. Cảnh sắc vừa hùng vĩ, vừa nên thơ ấy đã biến Mù Cang Chải, tỉnh Lào Cai thành điểm đến níu chân du khách.

Trong hai ngày cuối tuần gần đây, những địa điểm ngắm ruộng bậc thang đẹp như đồi Móng Ngựa, đồi Mâm Xôi ở Púng Luông và Mù Cang Chải đều ken đặc du khách. Theo những người làm dịch vụ du lịch, lượng khách đã tăng gấp ba đến bốn lần so với dịp nghỉ lễ 2/9. Dòng khách tấp nập cho thấy sức hút ngày càng mạnh mẽ của du lịch Mù Cang Chải.

Mù Cang Chải, (trước đây thuộc Yên Bái), sở hữu vị trí địa lý thuận lợi, với quốc lộ 32 chạy xuyên suốt gần 100 km, kết nối với Nghĩa Lộ, Mường Lò và các tỉnh Tây Bắc như Lai Châu, Sơn La, Điện Biên. Đây là điều kiện để hình thành các tuyến, tour liên kết vùng, khai thác lợi thế cảnh quan thiên nhiên và bản sắc văn hóa độc đáo.

Tỷ lệ che phủ rừng trên 60%, rừng nguyên sinh cùng hệ động thực vật phong phú đã tạo nên không gian sinh thái hấp dẫn. Đặc biệt, 700 ha ruộng bậc thang, trong đó 47% tập trung ở ba xã La Pán Tẩn, Chế Cu Nha, Dế Xu Phình đã được công nhận Danh thắng quốc gia. Ngoài ra, Mù Cang Chải còn có thác Mơ, suối nước nóng Nậm Khắt, bãi đá cổ Lao Chải, đèo Khau Phạ với những trải nghiệm dù lượn độc đáo. Đây là nguồn tài nguyên vô giá cho phát triển du lịch sinh thái, mạo hiểm và nghỉ dưỡng.

Tại Mù Cang Chải, có hơn 90% dân số là đồng bào dân tộc Mông. Người Mông gắn bó bao đời với nương rẫy, ruộng bậc thang, với những nghi lễ và tập tục đặc trưng. Các nghi lễ, lễ hội như “Mừng cơm mới”, “Hoa tớ dày”, Festival Khèn Mông, cùng các làn điệu, trang phục, nghệ thuật vẽ sáp ong trên vải, thổi khèn, thổi sáo… đã góp phần làm giàu thêm tiềm năng du lịch Mù Cang Chải.

Trang du lịch Wanderlust Storytellers từng gọi Mù Cang Chải là “vùng đất tưởng chừng như không tồn tại trên thế giới”, đồng thời vùng đất này xếp ở vị trí đầu tiên trong danh sách 25 điểm đến sở hữu vẻ đẹp siêu thực.

Du lịch cộng đồng giúp người Mông thoát nghèo

Nhiều năm qua, xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn, Mù Cang Chải đã không ngừng đầu tư, từng bước hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật với những công trình thiết yếu như đường giao thông, bãi đỗ xe, hệ thống điện chiếu sáng, các điểm ngắm cảnh, khu dịch vụ, đồng thời tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử, văn hóa.

Song song với đó, người dân được tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi để xây dựng nhà nghỉ cộng đồng, được hỗ trợ học nghề làm dịch vụ du lịch, khôi phục và phát triển nhiều nghề truyền thống, duy trì sản vật đặc trưng gắn với văn hóa và lịch sử của đồng bào Mông. 

Ở Mù Cang Chải, những mái nhà sàn gỗ lợp pơ mu cheo leo giờ đã trở thành homestay đón khách. Người dân được tập huấn, học cách làm du lịch cộng đồng, từ kỹ năng kể chuyện, giới thiệu văn hóa, ẩm thực đến phục vụ lưu trú. Nhiều mô hình kinh tế mới ra đời, gắn bảo tồn văn hóa với phát triển dịch vụ.

Hiện nay,  bà con đã mạnh dạn đầu tư cơ sở lưu trú, nhà hàng, điểm tham quan, tạo dựng tour du lịch liên xã độc đáo. Đặc biệt, chính những người bản địa đã trở thành hướng dẫn viên, người dẫn đường, trở thành “đại sứ” du lịch mang đến cho du khách những trải nghiệm chân thực và đậm đà bản sắc vùng cao.

Chính cảnh quan độc đáo, văn hóa phong phú và bản sắc riêng biệt của đồng bào Mông đã giúp Mù Cang Chải trở thành điểm đến du lịch nổi tiếng. Năm 2024, huyện đón 384.872 lượt khách, vượt 110% chỉ tiêu huyện giao, doanh thu đạt 388,3 tỷ đồng, vượt 133,9% chỉ tiêu tỉnh giao. Trong đó, khách quốc tế đạt 31.518 lượt. Du lịch phát triển đã và đang trở thành chìa khóa mở ra cánh cửa phát triển kinh tế cho đồng bào người Mông ở Mù Cang Chải.

Chị Lý Thị Ninh, thành viên Hợp tác xã Thêu dệt thổ cẩm Mù Cang Chải chia sẻ rằng sản phẩm của chị đều làm thủ công, từ trồng lanh, dệt vải đến vẽ hoa văn sáp ong. Những tấm vải không chỉ phục vụ đời sống thường ngày mà còn trở thành sản phẩm du lịch được khách hàng trong và ngoài nước ưa chuộng. Còn anh Thào A Su, chủ A Su Homestay cho biết anh trở về quê mở homestay không chỉ để phát triển kinh tế gia đình mà còn để lan tỏa mô hình làm du lịch cho bà con trong bản, góp phần nâng cao thu nhập và cải thiện cuộc sống.

Từ sự khởi sắc của du lịch, Mù Cang Chải đã xây dựng Đề án giai đoạn 2021 - 2025, phấn đấu trở thành huyện du lịch vào năm 2025, định hướng đến năm 2030. Các chính sách phát triển đều gắn với phương châm “Xanh - bản sắc - an toàn - thân thiện”. Chính quyền địa phương cũng quy hoạch 5 tiểu vùng phát triển du lịch, chú trọng đẩy mạnh xúc tiến quảng bá trên nền tảng số để du khách dễ tiếp cận thông tin, đồng thời hình thành mạng lưới dịch vụ ngày càng hoàn thiện.

Để hiện thực hóa, chính quyền địa phương đã và đang triển khai đồng bộ các chính sách hỗ trợ, đầu tư hạ tầng, phát triển dịch vụ, khuyến khích người dân tham gia vào hoạt động du lịch. Các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, trang phục, nhạc cụ truyền thống, ẩm thực địa phương, tour trải nghiệm văn hóa đều được chú trọng phát triển cả về chất lượng lẫn tính độc đáo.

Theo lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai, tất cả nhiệm vụ, giải pháp trong phát triển kinh tế, xã hội là hướng tới nâng cao đời sống người dân. Theo đó, dù còn nhiều khó khăn, nhưng Mù Cang Chải vẫn quyết tâm biến thách thức thành lợi thế, gắn phát triển kinh tế với giảm nghèo bền vững, nâng cao chỉ số hạnh phúc cho người dân.

Hàng năm, nhiều lễ hội được tổ chức để quảng bá hình ảnh Mù Cang Chải, gắn phát triển du lịch với bảo tồn văn hóa. Qua đó, hình ảnh con người và mảnh đất Mù Cang Chải ngày càng được lan tỏa rộng rãi, tạo động lực phát triển kinh tế bền vững cho địa phương.