Vùng đất của thiên nhiên kỳ vĩ và văn hóa nguyên sơ

Nằm giữa đại ngàn Tây Bắc, Tủa Chùa – một vùng đất hoang sơ nhưng đầy mê hoặc của tỉnh Điện Biên – đang từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch Việt Nam. Nơi đây không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên kỳ vĩ, mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa nguyên bản của đồng bào Mông, Dao, Thái. Trong những năm gần đây, du lịch cộng đồng được xem là chìa khóa mở ra cơ hội phát triển kinh tế, giúp người dân địa phương thoát nghèo và vươn lên làm chủ cuộc sống.

Tủa Chùa sở hữu những danh thắng độc đáo như hang động Khó Chua La huyền bí, cao nguyên đá trải dài như một "tiểu Đồng Văn" của Điện Biên, hệ thống ruộng bậc thang kỳ công và hồ thủy điện Tủa Chùa trong xanh phản chiếu bóng núi. Nhưng điều làm nên nét riêng biệt của vùng đất này không chỉ nằm ở cảnh sắc, mà còn ở nền văn hóa đa dạng của cộng đồng các dân tộc sinh sống từ bao đời nay.

Nằm giữa đại ngàn Tây Bắc, Tủa Chùa – một vùng đất hoang sơ nhưng đầy mê hoặc của tỉnh Điện Biên. Ảnh: Q.Đ

Theo ông Nguyễn Văn Mạnh, Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Truyền thanh - Truyền hình huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên cho biết, trong những năm qua, tỉnh đã xác định du lịch là một hướng đi chiến lược nhằm xóa đói giảm nghèo và phát triển kinh tế - xã hội.

“Tủa Chùa được xem là một trong những địa phương trọng điểm về phát triển du lịch của tỉnh, nhờ sở hữu nhiều tài nguyên quý giá như hệ thống hang động đã được công nhận là di tích cấp quốc gia, cao nguyên đá kỳ vĩ, quần thể chè san tuyết trăm tuổi – trong đó có 100 cây được công nhận là cây di sản, cùng vùng ngập nước lòng hồ thủy điện Sơn La kéo dài 50 km. Đặc biệt, bản sắc văn hóa của đồng bào các dân tộc gần như vẫn giữ được nguyên vẹn, tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt đối với du khách trong và ngoài nước”, ông Nguyễn Văn Mạnh chia sẻ.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Mạnh cho biết, mặc dù sở hữu tiềm năng lớn, song du lịch cộng đồng tại Tủa Chùa vẫn đối mặt với nhiều rào cản như hạ tầng giao thông chưa thực sự đồng bộ, nhiều tuyến đường vẫn còn khó đi, nhất là vào mùa mưa, gây trở ngại lớn cho du khách.

Bên cạnh đó, nguồn nhân lực phục vụ du lịch còn hạn chế, người dân địa phương chưa được đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ du lịch, khả năng giao tiếp bằng ngoại ngữ kém, dẫn đến khó khăn trong việc tiếp cận khách du lịch quốc tế. Chất lượng dịch vụ homestay chưa thực sự chuyên nghiệp, nhiều cơ sở còn thiếu thốn tiện nghi cơ bản, chưa đáp ứng được nhu cầu lưu trú dài ngày của du khách.

“Ngoài ra, công tác quảng bá du lịch vẫn chưa thực sự mạnh mẽ. Thông tin về điểm đến, các tour trải nghiệm chưa phổ biến rộng rãi trên các nền tảng trực tuyến, khiến nhiều du khách chưa biết đến Tủa Chùa. Việc kết nối với các công ty lữ hành cũng còn hạn chế, chưa tạo ra dòng khách ổn định”, ông Nguyễn Văn Mạnh cho hay.

Nhiều chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế bền vững

Để khắc phục những hạn chế này, Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Truyền thanh - Truyền hình huyện Tủa Chùa cho biết, chính quyền địa phương đã đề ra nhiều giải pháp đồng bộ. Trước tiên, huyện tập trung nâng cấp hạ tầng giao thông, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách di chuyển.

Đồng thời, các chương trình đào tạo nguồn nhân lực du lịch được triển khai, nhằm trang bị cho người dân kỹ năng giao tiếp, hướng dẫn du lịch và nghiệp vụ khách sạn – nhà hàng. Ngoài ra, huyện cũng đẩy mạnh phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng như trekking, khám phá hang động, chèo thuyền trên lòng hồ thủy điện, qua đó đa dạng hóa trải nghiệm cho du khách.

Trong thời đại công nghệ số, chính quyền huyện Tủa Chùa cũng không quên đổi mới phương thức kinh doanh cho bà con để hỗ trợ xúc tiến du lịch, tiếp cận du khách trong và ngoài nước. Đặc biệt, mô hình “Chợ 4.0” ra đời đã giúp đồng bào dân tộc tiếp cận thị trường thương mại điện tử, dễ dàng giới thiệu đặc sản quê hương như rượu Mông Pê, gà xương đen, chè shan tuyết đến với khách hàng trên khắp cả nước. Nhờ đó, những sản phẩm vốn chỉ gói gọn trong bản làng nay đã có thể vươn xa, mang lại thu nhập ổn định hơn cho người dân địa phương.

Cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, phát triển nền tảng du lịch trực tuyến nhằm tiếp cận du khách trong và ngoài nước. Ảnh: Đ.N

“Không chỉ dừng lại ở du lịch, chính quyền tỉnh Điện Biên và huyện Tủa Chùa đã và đang nỗ lực triển khai nhiều chính sách hỗ trợ giảm nghèo và thúc đẩy phát triển kinh tế. Đây không chỉ là những biện pháp trợ giúp đơn thuần, mà còn là ánh sáng hy vọng, mở ra con đường đổi thay cuộc sống cho bao hộ gia đình vùng cao”, ông Nguyễn Văn Mạnh cho biết.

Trên hành trình xóa đói giảm nghèo, chính quyền còn chú trọng phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững, khuyến khích mô hình canh tác hữu cơ, giúp người dân tận dụng tiềm năng thiên nhiên để trồng những loại cây đặc sản như chè san tuyết cổ thụ, khoai sọ, dược liệu quý. Bên cạnh đó, chăn nuôi dê, trâu cũng được định hướng phát triển theo mô hình trang trại quy mô nhỏ, giúp bà con có nguồn thu nhập ổn định mà vẫn bảo vệ môi trường sinh thái.

Rừng núi Tây Bắc không chỉ là cội nguồn của văn hóa mà còn là nguồn sinh kế quý giá. Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đã tạo điều kiện để người dân chuyển từ làm nương rẫy sang bảo vệ rừng, nhận hỗ trợ tài chính từ việc giữ gìn những cánh rừng nguyên sinh. Nhờ đó, không chỉ có thu nhập bền vững, mà hệ sinh thái rừng cũng được bảo tồn, tạo tiền đề cho phát triển du lịch sinh thái trong tương lai.

Những chính sách này không chỉ là những giải pháp ngắn hạn mà còn là nền tảng vững chắc để Tủa Chùa từng bước thoát nghèo, phát triển kinh tế bền vững. Khi du lịch cộng đồng và các chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế hòa quyện với nhau, một bức tranh tương lai tươi sáng hơn đang dần hiện hữu, nơi bà con có thể tự tin làm chủ cuộc sống, giữ gìn bản sắc văn hóa và mở rộng cánh cửa đón chào sự phát triển.

Với sự đồng lòng của chính quyền và người dân, du lịch cộng đồng đang dần trở thành một đòn bẩy giúp Tủa Chùa phát triển kinh tế, bảo tồn văn hóa và nâng cao chất lượng cuộc sống. Một khi được đầu tư và quảng bá đúng hướng, Tủa Chùa chắc chắn sẽ trở thành một điểm sáng rực rỡ trên bản đồ du lịch cộng đồng Việt Nam, nơi du khách có thể hòa mình vào vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và tận hưởng những giá trị văn hóa nguyên sơ nhất của vùng cao Tây Bắc.