Khai thác lợi thế bản địa, đồng bào dân tộc tại Lai Châu vươn lên làm giàu

Lai Châu là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng lớn của biến đổi khí hậu ở khu vực miền núi phía Bắc. Với 85% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, Lai Châu là một trong những địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn nhất cả nước.

Tuy nhiên, thay vì đi làm ăn tại các địa phương khác, giờ đây người dân tộc thiểu số ở địa phương đã tìm được hướng đi để phát triển kinh tế gia đình, không phải đi làm ăn xa đồng thời đóng góp cho cộng đồng, làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình.

Anh Hảng A, xã Phong Thổ (tỉnh Lai Châu), cho biết, trước đây gia đình anh rất khó khăn. Nhận thấy trong bản có một số hộ trồng địa lan bán vào dịp Tết cho thu nhập khá, gia đình anh đã đầu tư thời gian công sức để phát triển dần các chậu địa lan có sẵn tại vườn nhà. Mỗi năm, vào dịp Tết, gia đình anh cũng xuất bán được hơn 100 chậu. Giá bán dao động từ 1-3 triệu đồng/chậu, tùy loại to nhỏ.

Thu nhập từ trồng địa lan cao hơn gấp nhiều lần so với trồng lúa, ngô truyền thống, đồng thời lại tốn ít công sức và chi phí hơn… nên gia đình anh đã có được thu nhập khá ổn định. Hiện, bà con trong bản cũng trồng nhiều, ngoài bán cây của gia đình, anh Hảng A cũng đứng ra làm đầu mối thu mua tiêu thụ địa lan giúp bà con.

Tại xã Phong Thổ, địa lan cũng là một loại cây thế mạnh giúp bà con giảm nghèo vươn lên làm giàu. Bà con vừa phát triển địa lan thành cây hàng hóa, vừa kết hợp với làm du lịch cộng đồng. Từ năm 2015 đến nay, trung bình mỗi năm điểm du lịch cộng đồng bản Sin Suối Hồ đón gần 20 nghìn lượt khách trong nước và quốc tế đến tham quan du lịch. Sự kết hợp giữa làm du lịch và trồng lan thương phẩm đã tạo ra khoản thu nhập hơn 5 tỷ đồng/năm cho người dân trong bản, góp phần xóa đói, giảm nghèo cho bà con.

Tương tự, gia đình anh Cứ A Chinh (bản Sì Phài, xã Dào San) trước đây chỉ trồng lúa mỗi năm 1 vụ và trồng thêm ngô, sắn, rong riềng, chăn nuôi… mất rất nhiều công sức nhưng giá cả thấp, bấp bênh. Tuy nhiên từ khi tham gia Dự án “Nâng cao Quyền năng kinh tế cho thanh niên tại Lai Châu” cuộc sống của gia đình anh đã có nhiều thay đổi.

Thông qua tập huấn, hỗ trợ cây giống, kỹ thuật canh tác và ứng dụng mô hình kinh tế thích ứng biến đổi khí hậu..., gia đình anh đã từng bước thay đổi tư duy, cải thiện sinh kế và nâng cao thu nhập. Anh anh Cứ A Chinh chia sẻ, sau khi được hỗ trợ hơn 160 cây giống, 7 bao phân bón, hỗ trợ dây, cột và được tập huấn về kỹ thuật trồng chanh leo, chúng tôi nhận thấy đây là loại cây dễ trồng, không phải chăm sóc quá nhiều, chỉ cần phát cỏ, bón phân, tỉa cành và theo dõi sâu bệnh mà năng suất lại cao. Mỗi tuần tôi sẽ thu hoạch 1 lần, thương lái thường sẽ vào tận vườn để thu mua với giá dao động từ 20.000 đồng – 25.000 đồng/1kg, cao hơn rất nhiều so với những loại cây trồng khác.

Theo lãnh đạo xã Dào San, khi triển khai mô hình phát triển cây chanh leo trên địa bàn, ban đầu nhiều người hoài nghi về tính khả thi của mô hình. Tuy nhiên, sau gần một năm triển khai, nhiều hộ gia đình đã có nguồn thu nhập khá ổn định. Điều quan trọng nhất là thanh niên đã thay đổi nhận thức, tư duy sản xuất không còn phụ thuộc, trông chờ vào bố mẹ, mà tự lập, chủ động tìm hướng làm ăn. Nhiều người còn tự nguyện học hỏi, làm theo dù không nằm trong diện được hỗ trợ.

Đẩy mạnh giảm nghèo trên địa bàn tỉnh Lai Châu vừa là mục tiêu vừa là nhiệm vụ quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà. Những năm qua, Lai Châu đã thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững nhờ có các giải pháp thực hiện đồng bộ, hiệu quả nên đã và đang mang lại diện mạo mới cho các vùng nông thôn, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; mức sống của các tầng lớp nhân dân trong tỉnh ngày càng được nâng cao. Đặc biệt tỷ lệ hộ nghèo ngày càng giảm nhanh.

Lai Châu giảm mạnh tỷ lệ nghèo, hướng tới bứt phá trong năm 2025

Nếu như năm 2022 tỷ lệ nghèo đa chiều của tỉnh là 39,50% thì đến năm 2024 đã xuống gần nửa, còn 28,79% và tỷ lệ hộ nghèo năm 2022 là 28,54% đã giảm xuống còn 19,46% năm 2024. Đây là mức giảm khá nhanh trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh còn gặp không ít khó khăn, cho thấy những nỗ lực và quyết tâm của chính quyền và người dân tỉnh Lai Châu.

Bước sang năm năm 2025, năm cuối của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, giai đoạn 2021 - 2025, Lai Châu đặt ra mục tiêu phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo chung của tỉnh còn 3,68%, tạo việc làm mới cho hơn 9.000 lao động, đào tạo nghề cho 8.000 người,...

Để hoàn thành tốt và đạt mục tiêu kế hoạch đề ra, Lai Châu đã và đang thực hiện đồng bộ một số giải pháp trọng tâm, trong đó Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh tập trung chỉ đạo, thực hiện quyết liệt, hiệu quả hơn nữa các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đề ra theo Nghị quyết số 10-NQ/TU ngày 05/7/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với việc thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025 và các mục tiêu, nhiệm vụ của Chương trình.

Các cấp, các ngành chủ động thực hiện kế hoạch, phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền và Ban chỉ đạo các cấp trong việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia. Tập trung chỉ đạo quyết liệt, đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn ngân sách nhà nước; trong đó đặc biệt chú trọng chỉ đạo công tác giải ngân nguồn vốn sự nghiệp bảo đảm nhanh chóng, thiết thực, hiệu quả, kịp thời phục vụ và đáp ứng quyền lợi hợp pháp, chính đáng, cấp thiết của nhân dân.

Cùng với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, chính sự thay đổi tư duy, tinh thần tự lực vươn lên của đồng bào các dân tộc đã trở thành động lực quan trọng, góp phần cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước đưa Lai Châu giảm nghèo nhanh, bền vững và từng bước làm giàu ngay trên quê hương.