Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Hồ Quang Bửu: Cần chiến lược tổng lực cho sâm Ngọc Linh

Ông Hồ Quang Bửu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam với kỳ vọng phát triển sâm Ngọc Linh trở thành ngành công nghiệp "tỷ đô" trong tương lai không xa.
Quảng Nam: Gỡ khó cho doanh nghiệp trồng sâm Ngọc Linh tiếp cận nguồn vốn vay Xây dựng Nam Trà My thành trung tâm giống dược liệu quý hiếm của quốc gia Longform | Quảng Nam: Tiếp thêm động lực đưa Sâm Ngọc Linh vươn ra thế giới

Ông Hồ Quang Bửu – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam - một trong những người đặt viên gạch đầu tiên cho sự phát triển sâm Ngọc Linh tại tỉnh Quảng Nam và nâng tầm “cây xóa đói giảm nghèo” ở vùng dân tộc thiểu số đã có cuộc chia sẻ thú vị với phóng viên Báo Công Thương.

PV: Ông nhìn nhận như thế nào về giá trị của sâm Ngọc Linh?

Ông Hồ Quang Bửu: Trước khi có sự phát hiện từ phía các nhà khoa học, sâm Ngọc Linh đã có từ rất lâu đời và được đồng bào dân tộc Xê Đăng sử dụng như một loại củ rừng, hay còn gọi “cây thuốc giấu” để chữa các loại bệnh khi cần.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Hồ Quang Bửu: Cần chiến lược tổng lực cho sâm Ngọc Linh
Ông Hồ Quang Bửu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam

Trải qua nhiều lần nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy rằng sâm Ngọc Linh có đến 52 hợp chất saponin (hiện vẫn đang tiếp tục nghiên cứu và xác định sâm Ngọc Linh chứa nhiều hơn 52 hợp chất saponin như đã được công bố trước đây – PV) và là 1 trong 5 loại sâm quý của thế giới cùng với Hàn Quốc, Mỹ, Canada và Nga.

Có điều đặc biệt, các loại sâm kia được trồng ở vùng ôn đới, còn riêng Việt Nam thì sâm được trồng ở vùng nhiệt đới và củ sâm Việt Nam gần như không có tinh bột. Ở Quảng Nam, sâm Ngọc Linh được trồng ở núi Ngọc Linh (cao trên 1.500m so với mực nước biển), đây là đỉnh núi cao nhất dãy Trường Sơn, hệ sinh thái rất phong phú, đa dạng, quanh năm mát mẻ, độ mùn rất nhiều.

PV: Lúc nhận công tác tại huyện Nam Trà My với cương vị là Chủ tịch UBND huyện, ông đã bắt tay vào phát triển sâm Ngọc Linh như thế nào?

Ông Hồ Quang Bửu: Khi được giao nhiệm vụ công tác trên huyện Nam Trà My (năm 2014), lúc bấy giờ huyện Nam Trà My là một trong những huyện nghèo nhất nước, với tỉ lệ hộ nghèo thời điểm đó hơn 72%. Nơi đây là một vùng đất rộng, người thưa, đặc biệt có đến 97% là người đồng bào dân tộc thiểu số.

Giá trị sâm Ngọc Linh lúc đó chưa được nhiều người biết đến. Với mong muốn tạo sinh kế người dân tốt hơn, tôi cùng tập thể Ban thường vụ Huyện ủy Nam Trà My đã bàn với nhau làm sao để người dân bắt tay vào canh tác và thương mại loại cây dược liệu này này để nhiều người biết đến.

Với người dân, khi có chủ trương đúng, họ đã đồng thuận và cùng bắt tay và việc.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Hồ Quang Bửu: Cần chiến lược tổng lực cho sâm Ngọc Linh
Việc nuôi trồng và phát triển sâm Ngọc Linh mang lại giá trị cao về kinh tế cho đồng bào dân tộc thiểu số

Trước đây, bà con nơi đây chủ yếu là trồng lúa, ngô,… mà muốn trồng được thì phải phá rừng đốt rẫy khiến rừng bị xâm hại. Còn khi bắt tay vào trồng sâm Ngọc Linh và dược liệu thì ngược lại, bà con ý thức hơn trong việc bảo vệ rừng.

Từ chủ trương của huyện ủy, sau đó có nghị quyết của HĐND huyện về bảo tồn và phát triển cây sâm và tiếp đến là ban hành kế hoạch và chương trình bảo tồn, phát triển và trình xuống tỉnh Quảng Nam. Đến giờ, cây sâm Ngọc Linh đã được di thực đến các huyện miền núi để phát triển và mang lại hiệu quả nhất định.

Việc trồng sâm Ngọc Linh mang lại 3 giá trị đó là giá trị kinh tế, bảo vệ rừng và đem lại giá trị sức khỏe cho con người.

PV: Sau khi sâm Ngọc Linh được "nâng tầm", Quảng Nam đã có định hướng phát triển như thế nào và tầm nhìn dài hạn ra sao, thưa ông?

Ông Hồ Quang Bửu: Chính phủ đã ban hành “Chương trình phát triển sâm Việt Nam đến năm 2030, định hướng tới năm 2045”, đây là tín hiệu cực kỳ tốt. Với các kế hoạch, chương trình cụ thể, chúng ta sẽ sớm cạnh tranh với các nước sản xuất sâm lớn trên thế giới.

Mong muốn của tôi là các đơn vị liên quan sẽ tiếp tục nghiên cứu khoa học để di thực cây sâm dần dần xuống dưới và trở thành ngành công nghiệp sâm, đem lại sức khỏe cho người dân và ước mơ trở thành ngành công nghiệp tỷ đô trong tương lai không xa.

Tuy nhiên, để chương trình phát triển sâm Việt Nam đi vào thực tiễn, đầu tiên chúng ta phải triển khai nhanh, bởi vì Hàn Quốc đã đi trước chúng ta rất lâu. Nếu chúng ta đi chậm thì mãi mãi đi sau họ.

Chính vì vậy, đầu tiên chúng ta phải tuyên truyền cây sâm Việt Nam là một loại rất quý. Thứ hai, cần phải có nguồn lực cụ thể (từ trung ương, đia phương và ngoài xã hội) để đầu tư, phát triển Sâm Ngọc Linh thành sản phẩm quốc gia. Thứ ba, từ các nguồn lực chúng ta cần phải nghiên cứu khoa học, di thực, làm ra nhiều sản phẩm đồng thời quảng bá sản phẩm trong và ngoài nước. Phải tạo cơ chế, khơi thông nguồn lực xã hội để đầu tư phát triển.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Hồ Quang Bửu: Cần chiến lược tổng lực cho sâm Ngọc Linh
Quang cảnh nhà máy nhân giống, chế biến sâm Ngọc linh của Sam Sam Group tại TP. Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam

Đặc biệt, cần phải có hành lang pháp lý để hỗ trợ cho việc phát triển và phải có kế hoạch rõ ràng để thực hiện. Cụ thể, hành lang pháp lý phải thông thoáng, phù hợp với thực tế để các thành phần kinh tế bên ngoài cùng bắt tay vào thực hiện. Có như vậy thì dần mới hành thành nên ngành công nghiệp sâm.

Để có được hành lang pháp lý, trước tiên ta phải học hỏi xem ở các nước phát triển sâm lớn (đặc biệt là Hàn Quốc) họ làm như thế nào? Chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp ra sao? để từ đó chúng ta có thể áp dụng.

PV: Theo ông, chúng ta cần phải làm gì để sâm Ngọc Linh trở thành ngành công nghiệp tỷ đô”?

Ông Hồ Quang Bửu: Có nhiều bài học nhìn từ câu chuyện phát triển thương hiệu nhân sâm của Hàn Quốc. Hiện họ xây dựng các chương trình, lồng ghép sâm Ngọc Linh vào các ngành công nghiệp khác để quảng bá. Họ không chỉ quảng bá theo cách thông thường, mà ở đó các doanh nghiệp sản xuất nhân sâm Hàn Quốc đã liên kết với các doanh nghiệp du lịch để tổ chức các tour tham quan cơ sở trồng trọt và chế biến nhân sâm. Đồng thời, để thúc đẩy ngành sâm phát triển bền vững, Hàn Quốc còn có đạo luật ngành nhân sâm. Theo thống kê, nền công nghiệp nhân sâm Hàn Quốc đã cán mốc khoảng 100 tỷ đô/năm. Còn với Việt Nam, hiện mới chỉ vài chục triệu đô – rất là nhỏ bé so với sự phát triển sâm của nước bạn.

Trong thời đại thế giới phẳng như thế này, có thể họ đi trước mình quá xa.

Tuy nhiên không vì thế mà chùn bước! Nếu muốn thành công thì phải làm sớm, có đi mới có đến!

PV: Việc quảng bá, xúc tiến đóng vai trò như thế nào trong việc đưa sâm Ngọc Linh đến gần hơn với người tiêu dùng, thưa ông?

Ông Hồ Quang Bửu: Dù bất kỳ sản phẩm gì thì vai trò truyền thông, quảng bá cũng đều cực kỳ quan trọng. Đầu tiên là với sự các cơ chế, chính sách của Nhà nước, Chính phủ vì đây là sản phẩm quốc gia.

Tiếp đến, mọi người chúng ta cùng góp một "viên gạch" để tham gia quảng bá sâm Ngọc Linh. Có như vậy mới dần thu hẹp khoảng cách so với các nước khác, đồng thời góp phần tạo việc làm, thu nhập cho người dân, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Theo tôi nghĩ, nên có ngày người Việt Nam dùng sâm Việt Nam, như thế mọi người sẽ dần biết đến giá trị của loại cây này hơn. Việc truyền thông, quảng bá cần phải thực hiện thường xuyên, liên tục bằng nhiều hình thức khác nhau chứ không phải làm ngày một ngày hai. Có như vậy thì mới có được kết quả mà chúng ta mong muốn.

Trước tình trạng giả sâm Ngọc Linh, tỉnh Quảng Nam hoan nghênh huyện Nam Trà My vì có phiên chợ sâm Ngọc Linh được tổ chức hàng tháng. Tại đây, các sản phẩm được sản xuất từ sâm Ngọc Linh cam kết 100% là thật. Đây là nơi khách hàng có thể tin tưởng chọn mua.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Hồ Quang Bửu: Cần chiến lược tổng lực cho sâm Ngọc Linh
Phien chợ sâm Ngọc Linh được tổ chức hàng tháng tại huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam

Một việc nữa, trong “Dược điển Việt Nam”, sâm Việt Nam được chú thích còn mang tính chung chung, vô tình các sản phẩm khác như: hồng đẳng sâm, sâm nam, tam thất… khi đi kiểm định cũng cho ra kết quả có cùng giá trị. Cần phân tầng rõ ràng sâm Ngọc Linh vì loại cây này hiện có thể sống ở nhiều địa phương, tuy nhiên hàm lượng trong củ sâm ở mỗi vùng sẽ khác nhau.

PV: Ông có thể cho biết, tỉnh Quảng Nam đã có các chủ trương, cơ chế nào để hỗ trợ, thu hút các doanh nghiệp vào đầu tư phát triển sâm Ngọc Linh?

Ông Hồ Quang Bửu: Để phát triển sâm Ngọc Linh thành thương hiệu quốc gia và định hướng đến năm 2045 trở thành thương hiệu quốc tế, tỉnh đang tập trung đẩy mạnh xúc tiến đầu tư, kêu gọi, khuyến khích các doanh nghiệp liên kết với người dân đầu tư phát triển vùng nguyên liệu, khai thác, đồng thời đầu tư chế biến sâu các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh. Thời gian qua, tỉnh Quảng Nam đã xây dựng đề án phát triển và hình thành trung tâm công nghiệp dược liệu tại Quảng Nam.

Từ đó, khi các doanh nghiệp vào đầu tư sản xuất các sản phẩm từ dược liệu nói chung và đặc biệt là sâm Ngọc Linh sẽ được tỉnh hưởng một số ưu đãi như: hỗ trợ kinh phí khi làm nhà máy, thuế thuê đất… Ngoài ra, các đơn vị sẽ được tỉnh ưu tiên hỗ trợ xúc tiến thương mại ở nhiều địa phương trong nước và nước ngoài.

Xin cảm ơn ông!

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Hồ Quang Bửu: Thành lập Hiệp hội sản xuất sâm Việt Nam là việc nên làm để làm sao ngành sâm phát triển ngang tầm với các nước trên thế giới. Chúng tôi ủng hộ việc đó, còn cách làm như thế nào thì phải do cách thức hoạt động của hiệp hội làm sao cho phù hợp, nếu làm tốt thì các địa phương, doanh nghiệp sẽ cùng tham gia...
Thực hiện: Xuân Hoài - Hạ Vĩ

Tin mới nhất

Vùng cao Xín Mần dệt giấc mơ nông nghiệp xanh

Vùng cao Xín Mần dệt giấc mơ nông nghiệp xanh

Xín Mần - vùng đất từng là biểu tượng của đói nghèo nay đang viết lại câu chuyện sinh kế, với sắc xanh của những cánh rừng dược liệu, chè Shan Tuyết trải dài...
Người Cơ Tu thoát nghèo nhờ chè dây Ra Zéh

Người Cơ Tu thoát nghèo nhờ chè dây Ra Zéh

Cây chè dây Ra Zéh đang trở thành mô hình kinh tế hiệu quả tại xã Tư, huyện Đông Giang (Quảng Nam), giúp người Cơ Tu từng bước thoát nghèo, ổn định sinh kế.
Tạo sinh kế, giảm nghèo bền vững cho người dân Kon Tum

Tạo sinh kế, giảm nghèo bền vững cho người dân Kon Tum

Nhiều hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo ở Kon Tum được tạo cơ hội phát triển sản xuất, tạo lập sinh kế, hướng tới mục tiêu thoát nghèo bền vững.
Chè Tân Thành và giấc mơ ‘thoát nghèo’ cho người vùng cao

Chè Tân Thành và giấc mơ ‘thoát nghèo’ cho người vùng cao

Hành trình của Hợp tác xã Chè Tân Thái 168 được dẫn dắt bởi ông Bàn Văn Dương, đã mở ra cơ hội mới cho người dân vùng cao thoát nghèo từ nông sản quê hương.
“Vàng xanh” giúp đồng bào Tủa Chùa thoát nghèo bền vững

“Vàng xanh” giúp đồng bào Tủa Chùa thoát nghèo bền vững

Ở nơi non cao Tủa Chùa (Điện Biên), cây chè Shan tuyết cổ thụ không chỉ là báu vật của thiên nhiên, mà còn là niềm tự hào và kế sinh nhai của đồng bào dân tộc.

Tin cùng chuyên mục

Dệt lanh - từ thủ công truyền thống đến chuỗi giá trị hàng hoá

Dệt lanh - từ thủ công truyền thống đến chuỗi giá trị hàng hoá

Từ khung cửi bản làng, những phụ nữ Mông đã thổi hồn vào vải lanh, đưa sản phẩm thủ công vươn xa, góp phần tạo sinh kế và làm giàu ngay tại quê hương Hà Giang.
Fìn Hò Trà: Nâng tầm vị chè Shan tuyết nơi rẻo cao

Fìn Hò Trà: Nâng tầm vị chè Shan tuyết nơi rẻo cao

Sản phầm Fìn Hò Trà của Hợp tác xã Chế biến chè Phìn Hồ đang góp phần nâng tầm hương vị tinh khiết của chè Shan tuyết nơi rẻo cao Hà Giang.
Dấu ấn người trẻ trên hành trình đổi mới nông thôn

Dấu ấn người trẻ trên hành trình đổi mới nông thôn

Mang khát vọng đổi thay, nhiều người trẻ chọn gắn bó với làng quê, bắt đầu từ những việc nhỏ, chính họ đang tạo nên chuyển biến tích cực cho nông thôn hôm nay.
Quế Bình Liêu: ‘Vàng xanh’ giúp bà con dân tộc làm giàu

Quế Bình Liêu: ‘Vàng xanh’ giúp bà con dân tộc làm giàu

Quế Bình Liêu đang trở thành nguồn sinh kế bền vững, giúp bà con dân tộc thiểu số của Quảng Ninh thoát nghèo, vươn lên làm giàu trên quê hương.
Cao Bằng: Nghề xưa ‘mở lối’ du lịch cộng đồng Hoài Khao

Cao Bằng: Nghề xưa ‘mở lối’ du lịch cộng đồng Hoài Khao

Xóm Hoài Khao, tỉnh Cao Bằng đang 'thức giấc' cùng du lịch cộng đồng, trở thành điểm đến độc đáo nhờ sự giữ lửa bền bỉ từ những đôi bàn tay khéo léo…
Người Thái khởi nghiệp du lịch cộng đồng giữa lòng hồ

Người Thái khởi nghiệp du lịch cộng đồng giữa lòng hồ

Ông Là Văn Phong, người dân tộc Thái, chia sẻ hành trình xây dựng du lịch cộng đồng gắn liền với bản sắc văn hóa dân tộc, mang lại sinh kế bền vững cho bà con.
Vươn lên thoát nghèo trên vùng đất khó nhờ cây sắn dây

Vươn lên thoát nghèo trên vùng đất khó nhờ cây sắn dây

‘Bại nhưng không nản’, người ‘thuyền trưởng” HTX Nông dược xanh Mỹ Lung đã vươn lên làm giàu và hỗ trợ người dân địa phương thoát nghèo nhờ cây sắn dây.
Mỹ Lung đổi thay nhờ khai thác du lịch hiệu quả

Mỹ Lung đổi thay nhờ khai thác du lịch hiệu quả

Xã Mỹ Lung, huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ đang dần ‘thay da đổi thịt’ nhờ khai thác hiệu quả lợi thế du lịch tại địa phương.
Đòn bẩy giảm nghèo từ đặc sản bản địa

Đòn bẩy giảm nghèo từ đặc sản bản địa

Từ món ăn dân dã nơi bản nhỏ, cá tép dầu sấy khô đang mở ra con đường làm kinh tế mới, giúp đồng bào dân tộc thiểu số Sơn La thoát nghèo bền vững.
Nghề nuôi hươu sao: Mở triển vọng cho người dân Pom Lót

Nghề nuôi hươu sao: Mở triển vọng cho người dân Pom Lót

Từ nẻo cao Pom Lót, con hươu sao "gõ cửa" làm giàu - mô hình mới lạ, ít rủi ro, tạo sinh kế, hướng đến sản phẩm OCOP và du lịch nông nghiệp Điện Biên.
Dệt thổ cẩm – Dệt nên hành trình giảm nghèo bền vững

Dệt thổ cẩm – Dệt nên hành trình giảm nghèo bền vững

Từ khung cửi truyền thống, phụ nữ Thái ở Chiềng Châu đang dệt nên tương lai mới – một hành trình thoát nghèo bền vững bằng chính bản sắc văn hóa.
Longform | Ngát hương trầm trên núi Hương Khê

Longform | Ngát hương trầm trên núi Hương Khê

Thương hiệu hương trầm Tâm Thiên Hương đã ghi dấu ấn bằng việc kết hợp giữa giá trị truyền thống và sáng tạo hiện đại, nâng tầm sản phẩm miền núi Hà Tĩnh.
Điện Biên: ‘Công thức vàng’ từ du lịch cộng đồng gắn với sản phẩm OCOP

Điện Biên: ‘Công thức vàng’ từ du lịch cộng đồng gắn với sản phẩm OCOP

Điện Biên đã và đang khai thác hiệu quả du lịch cộng đồng gắn với sản phẩm OCOP, tạo sinh kế bền vững và lan tỏa bản sắc văn hóa vùng cao đến du khách.
Tủa Chùa - nơi người Mông ‘xẻ’ đá trồng ngô, ‘dựng’ tương lai

Tủa Chùa - nơi người Mông ‘xẻ’ đá trồng ngô, ‘dựng’ tương lai

Tủa Chùa, Điện Biên - vùng đất đá xám, nơi những gốc ngô mọc lên từ hốc đá, nơi khát vọng sống của đồng bào người Mông mạnh hơn cả địa hình hiểm trở.
Cây gai xanh ‘nở hoa’ nơi rẻo cao

Cây gai xanh ‘nở hoa’ nơi rẻo cao

Từ những mảnh đất cằn cỗi ven đồi, cây gai xanh từng là loài cây hoang dại nay đã trở thành cây giảm nghèo cho nhiều hộ dân vùng miền núi Thanh Hoá.
Bản Nà Sự ‘thay da đổi thịt’ nhờ mô hình homestay

Bản Nà Sự ‘thay da đổi thịt’ nhờ mô hình homestay

Nà Sự (Điện Biên) khởi sắc nhờ mô hình homestay gắn với sản phẩm OCOP, mở hướng phát triển du lịch cộng đồng và tạo sinh kế bền vững cho người dân.
Vẽ sáp ong trên vải lanh: Nghề người Mông giữa hội nhập

Vẽ sáp ong trên vải lanh: Nghề người Mông giữa hội nhập

Ở tuổi 92, Nghệ nhân Sùng Thị Cờ vẫn miệt mài vẽ sáp ong trên vải lanh, lưu giữ tinh hoa người Mông giữa nhịp sống hiện đại.
Sơn tra:

Sơn tra: 'Vàng xanh' trên núi Sơn La

Cùng với những cây trồng chủ lực như xoài, nhãn, chanh leo… các sản phẩm từ quả sơn tra tại Sơn La cũng mang lại giá trị cao cho bà con đồng bào dân tộc Sơn La.
Longform | Chuyên gia ‘hiến kế’ xây dựng thương hiệu cho nông sản vùng dân tộc

Longform | Chuyên gia ‘hiến kế’ xây dựng thương hiệu cho nông sản vùng dân tộc

Xây dựng thương hiệu là chìa khóa quan trọng để nâng cao giá trị, mở rộng thị trường cho nông sản vùng dân tộc.
Mai Châu (Hòa Bình) phát huy nguồn lực giảm nghèo bền vững

Mai Châu (Hòa Bình) phát huy nguồn lực giảm nghèo bền vững

Nhờ phát huy các chính sách hỗ trợ hộ nghèo, đời sống của đồng bào dân tộc vùng cao Mai Châu (Hòa Bình) từng bước được cải thiện đáng kể.
Mobile VerionPhiên bản di động