Thúc đẩy vai trò của cộng đồng trong bảo vệ và phát triển rừng bền vững

Phát triển rừng tại miền Trung - Tây Nguyên còn nhiều thách thức. Cần thúc đẩy hơn nữa vai trò của cộng đồng trong quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững.
Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh làm việc với Đắk Lắk về bảo vệ, phát triển rừng Đắk Nông: Phát triển rừng gắn với tạo sinh kế cho đồng bào

Nhiều thách thức trong bảo vệ và phát triển rừng

Việt Nam là một trong 12 trung tâm đa dạng sinh học, một trong 16 quốc gia sở hữu sự đa dạng sinh học cao nhất trên toàn cầu với các nguồn gen quý, hiếm. Tuy nhiên với các áp lực đe dọa từ mất rừng, suy thoái sinh cảnh sống, ô nhiễm môi trường, bệnh dịch, biến đổi khí hậu, sinh vật ngoại lai… đặc biệt là việc sử dụng tài nguyên không hợp lý đã đe dọa đến 58,5% loài thực vật và 86,1% loài động vật; hoạt động nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản đe dọa đến 52% số loài thực vật và 39,3% loài động vật; phát triển khu dân cư và cơ sở hạ tầng đã đe dọa đến 49,3% loài động vật. Số loài bị đe dọa cấp độ toàn cầu phân bố ở Việt Nam theo Danh lục Đỏ IUCN (2021) là 891 loài động vật và 367 loài thực vật.

Thúc đẩy vai trò của cộng đồng trong bảo vệ và phát triển rừng bền vững
Bảo vệ và phát triển rừng tại miền Trung - Tây Nguyên còn nhiều thách thức

Tại khu vực miền Trung - Tây Nguyên, đến hết năm 2022, diện tích rừng trong khu vực là 8,18 triệu ha (chiếm 55,3% diện tích rừng của cả nước). Trong đó: 5,87 triệu ha rừng tự nhiên, 2,31 triệu ha rừng trồng; Diện tích rừng khu vực miền Trung là 5,61 triệu ha, diện tích rừng khu vực Tây Nguyên là 2,57 triệu ha; tỷ lệ che phủ rừng khu vực miền Trung đạt 54,22%, Tây Nguyên đạt 46,32%.

Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chính sách về bảo vệ, phát triển rừng trong khu vực. Trong đó, đặt mục tiêu đến năm 2030, tỷ lệ che phủ rừng tại khu vực Tây Nguyên đạt hơn 47%, khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đạt ổn định 54%; nâng cao đời sống, sinh kế cho người dân gắn với rừng.

Tuy nhiên, hiện nay, rừng ở khu vực miền Trung – Tây Nguyên vẫn đang chịu nhiều thách thức.

Tình trạng dân di cư tự do vẫn còn phức tạp. Đặc biệt, tại các tỉnh Tây Nguyên vẫn còn khoảng hơn 16 nghìn hộ chưa được bố trí ổn định vào các điểm dân cư theo quy hoạch và đời sống của người dân vẫn còn nhiều khó khăn. Các hộ dân di cư tự do chủ yếu sống ở khu vực bìa rừng, vùng sâu, vùng xa, đường giao thông đi lại rất khó khăn; tình trạng di dân kéo theo việc phá rừng, lấn chiếm đất rừng để sản xuất; gây áp lực lên công tác bảo vệ và phát triển rừng.

Thúc đẩy vai trò của cộng đồng trong bảo vệ và phát triển rừng bền vững
Xâm lấn rừng trái phép để sản xuất nông nghiệp, trồng cây công nghiệp có giá trị của người dân địa phương là nguyên nhân chính dẫn đến mất rừng ở Tây Nguyên

Bên cạnh đó, tình trạng mở rộng diện tích canh tác nông nghiệp trên đất lâm nghiệp vẫn còn diễn ra. Trong đó, nguyên nhân chính là đất lâm nghiệp bị xâm lấn rừng trái phép để sản xuất nông nghiệp, trồng cây công nghiệp có giá trị của người dân địa phương, dẫn đến mất rừng ở Tây Nguyên.

Ngoài ra, tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng, chuyển mục đích sử dụng rừng vẫn diễn ra phức tạp; Đầu tư cho công tác bảo vệ và phát triển rừng tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên chưa tương xứng.

Thúc đẩy vai trò của cộng đồng trong bảo vệ và phát triển rừng

Tại COP26, Việt Nam đã có cam kết mạnh mẽ về việc đạt mức phát thải ròng bằng “0” năm 2050. Bên cạnh đó, để hướng đến nền kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh thì phát triển, bảo vệ rừng có vai trò quan trọng trong hấp thụ, lưu giữ carbon. Ngoài ra, với những quy định mới của Liên minh châu Âu (EU) về sản xuất và thương mại nông sản không được gây mất rừng và làm suy thoái rừng, đòi hỏi các nhà sản xuất, doanh nghiệp xuất nhập khẩu và các nhà phân phối cũng cần phải xem xét lại chiến lược phát triển nếu muốn hướng đến thị trường EU giàu tiềm năng. Những điều này đặt ra vấn đề làm sao để quản lý, phát triển rừng nói chung, rừng tại khu vực miền Trung – Tây Nguyên hiệu quả.

Thúc đẩy vai trò của cộng đồng trong bảo vệ và phát triển rừng bền vững
Cần thúc đẩy sự tham gia nhiều hơn nữa của người dân tại vùng đệm trong quản lý, phát triển rừng

Cũng trong hội thảo “Bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển bền vững khu vực Miền Trung và Tây Nguyên lần thứ IV” với chủ đề “Phát triển lâm nghiệp bền vững” đang diễn ra tại Đà Nẵng trong 2 ngày 28 và 29/7, nhiều chuyên gia, nhà bảo tồn đa dạng sinh học cho rằng cần phải tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển lâm nghiệp để thúc đẩy nâng cao hiệu quả, phát huy giá trị đa dụng của rừng; kiểm soát chặt chẽ việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng tự nhiên, mặt nước có giá trị bảo tồn; giữ gìn và phát huy văn hóa cộng đồng với phát triển lâm nghiệp bền vững (các phong tục bảo vệ rừng của đồng bào dân tộc thiểu số, lễ tạ ơn, lễ cúng rừng); phát triển nguồn nhân lực chất lượng phục vụ phát triển lâm nghiệp bền vững; duy trì và nhân rộng các mô hình phục hồi rừng… Đặc biệt là có chính sách hỗ trợ sinh kế người dân tại vùng đệm từ đó, thu hút sự quan tâm, tham gia của người dân vào quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.

Theo ông Nguyễn Đình Phước – Đại diện Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên, từ thực tiễn thông qua dự án Tăng cường vai trò của cộng đồng và các tổ chức xã hội tại Trung Trường Sơn được triển khai tại tỉnh Thừa Thiên Huế và tỉnh Quảng Nam cho thấy rừng được tăng trưởng trở thành rừng trung bình từ rừng nghèo và phục hồi. Cụ thể, dự án đã nâng cao năng lực và nhận thức cho cộng đồng, phát triển sinh kế cho 31 cộng đồng đảm bảo thu nhập từ tiền chi trả dịch vụ bảo vệ môi trường rừng; hỗ trợ người dân trồng mây, gừng gió, nghệ đen dưới tán rừng, một mặt tạo tiền đề tăng thu nhập, mặt khác không ảnh hưởng đến môi trường sinh thái mà còn cải thiện nâng cao chất lượng rừng.

Thúc đẩy vai trò của cộng đồng trong bảo vệ và phát triển rừng bền vững
Tạo sinh kế bền vững cho người dân là giải pháp hiệu quả để thu hút sự quan tâm của người dân vào quản lý và phát triển rừng

“Thực tế để người dân tham gia bảo vệ rừng được tốt thì phải tạo sinh kế bền vững cho họ, từ đó họ thấy được lợi ích từ việc tuần tra, trồng và bảo vệ rừng thì mới có động lực tích cực tham gia quản lý tài nguyên và thúc đẩy sự phát triển bền vững”,ông Phước cho hay.

Vũ Lê

Tin mới nhất

Vùng cao Xín Mần dệt giấc mơ nông nghiệp xanh

Vùng cao Xín Mần dệt giấc mơ nông nghiệp xanh

Xín Mần - vùng đất từng là biểu tượng của đói nghèo nay đang viết lại câu chuyện sinh kế, với sắc xanh của những cánh rừng dược liệu, chè Shan Tuyết trải dài...
Người Cơ Tu thoát nghèo nhờ chè dây Ra Zéh

Người Cơ Tu thoát nghèo nhờ chè dây Ra Zéh

Cây chè dây Ra Zéh đang trở thành mô hình kinh tế hiệu quả tại xã Tư, huyện Đông Giang (Quảng Nam), giúp người Cơ Tu từng bước thoát nghèo, ổn định sinh kế.
Tạo sinh kế, giảm nghèo bền vững cho người dân Kon Tum

Tạo sinh kế, giảm nghèo bền vững cho người dân Kon Tum

Nhiều hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo ở Kon Tum được tạo cơ hội phát triển sản xuất, tạo lập sinh kế, hướng tới mục tiêu thoát nghèo bền vững.
Chè Tân Thành và giấc mơ ‘thoát nghèo’ cho người vùng cao

Chè Tân Thành và giấc mơ ‘thoát nghèo’ cho người vùng cao

Hành trình của Hợp tác xã Chè Tân Thái 168 được dẫn dắt bởi ông Bàn Văn Dương, đã mở ra cơ hội mới cho người dân vùng cao thoát nghèo từ nông sản quê hương.
“Vàng xanh” giúp đồng bào Tủa Chùa thoát nghèo bền vững

“Vàng xanh” giúp đồng bào Tủa Chùa thoát nghèo bền vững

Ở nơi non cao Tủa Chùa (Điện Biên), cây chè Shan tuyết cổ thụ không chỉ là báu vật của thiên nhiên, mà còn là niềm tự hào và kế sinh nhai của đồng bào dân tộc.

Tin cùng chuyên mục

Dệt lanh - từ thủ công truyền thống đến chuỗi giá trị hàng hoá

Dệt lanh - từ thủ công truyền thống đến chuỗi giá trị hàng hoá

Từ khung cửi bản làng, những phụ nữ Mông đã thổi hồn vào vải lanh, đưa sản phẩm thủ công vươn xa, góp phần tạo sinh kế và làm giàu ngay tại quê hương Hà Giang.
Fìn Hò Trà: Nâng tầm vị chè Shan tuyết nơi rẻo cao

Fìn Hò Trà: Nâng tầm vị chè Shan tuyết nơi rẻo cao

Sản phầm Fìn Hò Trà của Hợp tác xã Chế biến chè Phìn Hồ đang góp phần nâng tầm hương vị tinh khiết của chè Shan tuyết nơi rẻo cao Hà Giang.
Dấu ấn người trẻ trên hành trình đổi mới nông thôn

Dấu ấn người trẻ trên hành trình đổi mới nông thôn

Mang khát vọng đổi thay, nhiều người trẻ chọn gắn bó với làng quê, bắt đầu từ những việc nhỏ, chính họ đang tạo nên chuyển biến tích cực cho nông thôn hôm nay.
Quế Bình Liêu: ‘Vàng xanh’ giúp bà con dân tộc làm giàu

Quế Bình Liêu: ‘Vàng xanh’ giúp bà con dân tộc làm giàu

Quế Bình Liêu đang trở thành nguồn sinh kế bền vững, giúp bà con dân tộc thiểu số của Quảng Ninh thoát nghèo, vươn lên làm giàu trên quê hương.
Cao Bằng: Nghề xưa ‘mở lối’ du lịch cộng đồng Hoài Khao

Cao Bằng: Nghề xưa ‘mở lối’ du lịch cộng đồng Hoài Khao

Xóm Hoài Khao, tỉnh Cao Bằng đang 'thức giấc' cùng du lịch cộng đồng, trở thành điểm đến độc đáo nhờ sự giữ lửa bền bỉ từ những đôi bàn tay khéo léo…
Người Thái khởi nghiệp du lịch cộng đồng giữa lòng hồ

Người Thái khởi nghiệp du lịch cộng đồng giữa lòng hồ

Ông Là Văn Phong, người dân tộc Thái, chia sẻ hành trình xây dựng du lịch cộng đồng gắn liền với bản sắc văn hóa dân tộc, mang lại sinh kế bền vững cho bà con.
Vươn lên thoát nghèo trên vùng đất khó nhờ cây sắn dây

Vươn lên thoát nghèo trên vùng đất khó nhờ cây sắn dây

‘Bại nhưng không nản’, người ‘thuyền trưởng” HTX Nông dược xanh Mỹ Lung đã vươn lên làm giàu và hỗ trợ người dân địa phương thoát nghèo nhờ cây sắn dây.
Mỹ Lung đổi thay nhờ khai thác du lịch hiệu quả

Mỹ Lung đổi thay nhờ khai thác du lịch hiệu quả

Xã Mỹ Lung, huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ đang dần ‘thay da đổi thịt’ nhờ khai thác hiệu quả lợi thế du lịch tại địa phương.
Đòn bẩy giảm nghèo từ đặc sản bản địa

Đòn bẩy giảm nghèo từ đặc sản bản địa

Từ món ăn dân dã nơi bản nhỏ, cá tép dầu sấy khô đang mở ra con đường làm kinh tế mới, giúp đồng bào dân tộc thiểu số Sơn La thoát nghèo bền vững.
Nghề nuôi hươu sao: Mở triển vọng cho người dân Pom Lót

Nghề nuôi hươu sao: Mở triển vọng cho người dân Pom Lót

Từ nẻo cao Pom Lót, con hươu sao "gõ cửa" làm giàu - mô hình mới lạ, ít rủi ro, tạo sinh kế, hướng đến sản phẩm OCOP và du lịch nông nghiệp Điện Biên.
Dệt thổ cẩm – Dệt nên hành trình giảm nghèo bền vững

Dệt thổ cẩm – Dệt nên hành trình giảm nghèo bền vững

Từ khung cửi truyền thống, phụ nữ Thái ở Chiềng Châu đang dệt nên tương lai mới – một hành trình thoát nghèo bền vững bằng chính bản sắc văn hóa.
Longform | Ngát hương trầm trên núi Hương Khê

Longform | Ngát hương trầm trên núi Hương Khê

Thương hiệu hương trầm Tâm Thiên Hương đã ghi dấu ấn bằng việc kết hợp giữa giá trị truyền thống và sáng tạo hiện đại, nâng tầm sản phẩm miền núi Hà Tĩnh.
Điện Biên: ‘Công thức vàng’ từ du lịch cộng đồng gắn với sản phẩm OCOP

Điện Biên: ‘Công thức vàng’ từ du lịch cộng đồng gắn với sản phẩm OCOP

Điện Biên đã và đang khai thác hiệu quả du lịch cộng đồng gắn với sản phẩm OCOP, tạo sinh kế bền vững và lan tỏa bản sắc văn hóa vùng cao đến du khách.
Tủa Chùa - nơi người Mông ‘xẻ’ đá trồng ngô, ‘dựng’ tương lai

Tủa Chùa - nơi người Mông ‘xẻ’ đá trồng ngô, ‘dựng’ tương lai

Tủa Chùa, Điện Biên - vùng đất đá xám, nơi những gốc ngô mọc lên từ hốc đá, nơi khát vọng sống của đồng bào người Mông mạnh hơn cả địa hình hiểm trở.
Cây gai xanh ‘nở hoa’ nơi rẻo cao

Cây gai xanh ‘nở hoa’ nơi rẻo cao

Từ những mảnh đất cằn cỗi ven đồi, cây gai xanh từng là loài cây hoang dại nay đã trở thành cây giảm nghèo cho nhiều hộ dân vùng miền núi Thanh Hoá.
Bản Nà Sự ‘thay da đổi thịt’ nhờ mô hình homestay

Bản Nà Sự ‘thay da đổi thịt’ nhờ mô hình homestay

Nà Sự (Điện Biên) khởi sắc nhờ mô hình homestay gắn với sản phẩm OCOP, mở hướng phát triển du lịch cộng đồng và tạo sinh kế bền vững cho người dân.
Vẽ sáp ong trên vải lanh: Nghề người Mông giữa hội nhập

Vẽ sáp ong trên vải lanh: Nghề người Mông giữa hội nhập

Ở tuổi 92, Nghệ nhân Sùng Thị Cờ vẫn miệt mài vẽ sáp ong trên vải lanh, lưu giữ tinh hoa người Mông giữa nhịp sống hiện đại.
Sơn tra:

Sơn tra: 'Vàng xanh' trên núi Sơn La

Cùng với những cây trồng chủ lực như xoài, nhãn, chanh leo… các sản phẩm từ quả sơn tra tại Sơn La cũng mang lại giá trị cao cho bà con đồng bào dân tộc Sơn La.
Longform | Chuyên gia ‘hiến kế’ xây dựng thương hiệu cho nông sản vùng dân tộc

Longform | Chuyên gia ‘hiến kế’ xây dựng thương hiệu cho nông sản vùng dân tộc

Xây dựng thương hiệu là chìa khóa quan trọng để nâng cao giá trị, mở rộng thị trường cho nông sản vùng dân tộc.
Mai Châu (Hòa Bình) phát huy nguồn lực giảm nghèo bền vững

Mai Châu (Hòa Bình) phát huy nguồn lực giảm nghèo bền vững

Nhờ phát huy các chính sách hỗ trợ hộ nghèo, đời sống của đồng bào dân tộc vùng cao Mai Châu (Hòa Bình) từng bước được cải thiện đáng kể.
Mobile VerionPhiên bản di động